Gotovo i da ne postoji osoba koja nije čula za opeku ili ciglu u današnjim vremenima, isto kao i kada se uporedi sa decenijama, čak i vekovima unazad starim dobom. U pitanju je važan resurs, odnosno građevinski materijal, čak i element postizanja estetske perfekcije na eksterijerima i u enterijerima objekata poslovne, privatne i komercijalne namene. Opeka je poznata i pod nazivom cigla, a prvenstveno se koristi za oblaganje zidova, a danas sve češće i mnogih drugih površina.
Opeka vodi poreklo iz drevnog Egipta i Mesopotamije, kada se koristila između 5000. i 4.500. godine pre nove ere. Istorijski podaci govore da je pečena cigla nastala u Mesopotamiji kao važno otkrovenje građevinarstva, uz proizvodnju prema opštim pravilima izrade koja su važila za ovo područje. Pored toga, koristila se u godinama pre nove ere i u drugim podnebljima, kao što su gradovi doline Inda. Današnja opeka ili cigla vuče korene iz starih vremena, uz dodatak drugih materijala i inovativnih tehnika stvaranja čarobnih dizajnova, kako bi se svaki predviđeni prostor maksimalno oplemenio i uredio u skladu sa savremenim trendovima.
Proizvodnja i tipovi opeke ili cigle
U procesu pečenja i sušenja materija kao što su glineni materijal, voda i pesak, dobija se cigla ili opeka standardnih karakteristika. Prvenstveno, ovo su najvažniji sastojci koji čine ciglu, ali se u modernom vremenu dodaju i različiti drugi materijali, aditivi i sadržaji koji čine da resurs ima višenamenski karakter, kao i diferencira u zavisnosti od potreba i ugradnje. Cigla se spaja lepkom, preplitanjem komada ili malterom, što zavisi od toga gde se konkretno i na koji način postavlja.
Proizvodi se u ciglanama uz razvrstavanje u klase, vrste i kategorije prema dimenzijama, tonovima, svojstvima i slično. Za opeku je karakteristična masovna proizvodnja, jer se dobija istovrsni materijal u ogromnim količinama jedinica. Cigla se danas najčešće proizvodi u mašinskim procesima, ali i pečenjem, ili ručnim oblikovanjem gline, a može se javiti u obliku šuplje, pune, specijalne opeke, zidnih blokova i drugih varijateta.
Karakteristike raznih vrsta opeke su brojne
Kada se proizvodi puna cigla ili opeka, važno je ispoštovati standarde, odnosno uslove kvaliteta koji potvrđuju njenu verodostojnost sa aspekta trajnosti, otpornosti, estetike i drugih svojstava. Naime, puna opeka mora imati oblik prema definisanim pravilima – ravne strane i pravilne oštre ili zaobljene ivice, u različitim dimenzijama. Tu su dobro poznate dimenzije od 250x120x65 mm, starog RF formata. Današnji standardni formati su: NF (240x71x115 mm), DF (240x52x115 mm), WDF (210x65x100 mm), WF (200x50x100 mm), a posebni formati su MDF (290x50x90 mm, 290x40x90 mm) i LDF (330x50x90 mm, 330x40x90 mm, 365x52x90 mm, 490x50x90 mm).
Površine su ravne ili sa brazdama, bez bilo kakvih nepravilnosti ili pukotina, uz postojanost na mrazu i ekstremno niskim, ali i visokim temperaturama. Upijanje vode kreće se za klinker opeke u rasponu od najmanje 1% do maksimalnih 6%, bez sadržaja slobodnog kreča koji umanjuje vek upotrebe i estetiku, a za ručno rađene do 12%.
Fasadna opeka izrađuje se od pečene gline i namenjena je ulepšavanju i zaštiti zidova, u nekoliko dostupnih tipova. Glineni blokovi i šuplja opeka nastaju takođe od pečene gline uz šupljine koje su postavljene horizontalno i vertikalno, a mogu se javiti u nekoliko modaliteta. Karakterišu ih prave ivice i oblik pravougaonog ili kvadratnog paralelopipeda, uz prizvoljan presek šupljina. Porozna opeka nastaje kada se glini u toku procesa proizvodnje cigle dodaju lako sagorivi materijali poput strugotine od drveta, a odličan je izbor za postavljanje unutrašnjih zidova. Radijalna opeka ima vertikalne šupljine, a koristi se za kreiranje kružnih dimnjaka, silosa, bunkera i drugih srodnih objekata.
Prednosti koje ima opeka su višestruke
Mnogo je razloga iz kojih je opeka još od drevnih vremena do današnjice tako zastupljen građevinski, pre svega zidarski materijal. Ne samo da se može javiti u većem broju kategorija i vrsta koje su već navedene, već i ima višenamenski karakter. Naime, cigla se postavlja na spoljašnje ili unutrašnje zidove koji se ne malterišu, tako da štedi vreme i novac prilikom ugradnje. Bira se i za oblaganje delova stepeništa, terasa, zatim šankova, stubova i drugih elemenata u eksterijeru i enterijeru, kao vrlo postojan i dugovečan izbor.
Može se pronaći u bogatoj paleti boja i tonova, kao i uz određene dezene i šare, što je čini idealnom za lako „uklapanje“ sa ostatkom ambijenta. Pored toga, bitno je pomenuti da pruža zaštitu od požara, tako da daje dodatnu sigurnost objektima bez obzira na namenu i površinu. Energetski je isplativo rešenje jer štedi potrošnju energenata tokom zime zahvaljujući očuvanju temperature i visokom stepenu izolacije od spoljašnjih uticaja. Takođe, prostor čini zaštićenim od prodiranja toplote iz spoljašnjosti tokom vrelih letnjih dana, pa nema potrebe za korišćenjem ventilatora, klima uređaja i drugih aparata koja troše električnu energiju. To znači da direktno štedi novac ljudi i smanjuje njihove mesečne troškove za plaćanje računa, kao i nabavku ogreva.
Opeka ima veliki broj karakteristika zahvaljujući kojima je tako popularan i tražen građevinski materijal vekovima unazad, kao i danas, bez konkurencije i uticaja savremenih trendova. Lako se postavlja i ugrađuje bez potrebe za kasnijim ulaganjima, održavanjem i popravkama, a istovremeno je vrlo postojana i trajna uz visok stepen otpornosti i izdržljivosti. Efikasno štedi novac ljudi u svakom pogledu – umanjuje potrebu nabavke veće količine energenata, pruža izolaciju i zaštitu, a mesečni računi potrošnje električne energije su osetno niži, što je čini sjajnim izborom za svaki prostor.
